امروزه غذاهاي آماده و فست فودها گسترش فراواني يافته اند و حتي اين امر تا جايي گسترش يافته كه ممكن است يك وعده غذايي را سرپايي و در مسير رفتن به جايي ميل كنيم.
زندگي هاي پر مشغله امروزي خيلي مواقع وعده هاي غذايي صبحانه، ناهار و شام با عجله و در بين فعاليت هاي روزانه گنجانده مي شوند و براي مثال ناهار با عجله و در بين راه صرف مي شود و يا شام در كنار تماشاي اخبار شب و يا در بين فعاليت هاي ديگر و با عجله صرف مي شود. تا زماني كه غذا خوردن را نسبت به هر كار ديگري در اولويت دوم قرار دهيم اين مشكل ادامه خواهد يافت. بهتر است بدانيد كه اگر از جمله افرادي هستيد كه وعده هاي غذايي خود را با عجله صرف مي نمايند در حقيقت به دلايل متعددي خودتان را از مزاياي بسياري محروم كرده ايد. بر همين اساس متخصصين تغذيه هميشه تاكيد به آهسته خوردن وعده هاي غذايي دارند.
فوايد آهسته غذا خوردن:
مصرف آهسته تر غذا موجب مي شود كه از صرف غذا لذت بيشتري ببريد ( تا اين كه صرفا بخواهيد هرچه سريع تر غذا را به شكم تان برسانيد). كامل جويدن غذا در حقيقت اولين قدم براي پروسه پيچيده هضم غذا مي باشد و لذا اگر غذاي خود را فقط در حدي مي جويد كه از مري شما پايين رود، اشتباه مي كنيد. يك دليل خوب براي انجام تلاش كافي جهت جويدن غذا اين است كه بزاقي كه در حين جويدن غذا را در بر مي گيرد در حقيقت شامل آنزيم هاي هضم كننده اي است كه هضم غذاي شما را قبل از بلع آغاز مي نمايد. آنزيم هاي آلفا آميلاز و ليپاز زباني هضم كربوهيدرات و چربي را از دهان شروع مي نمايند و لذا ميزان فعاليت هضمي مورد نيازي كه معده مسوول آن خواهد بود را كاهش مي دهد.
غذا خوردن آهسته فقط يك رفتار خوب نيست و اگر لقمه هاي غذايي بدون جويدن بلعيده شوند نه تنها مواد مغذي در لقمه ها محبوس مي گردند و جذب آن ها كاهش مي يابند، بلكه همچنين محيطي را در كولون ايجاد مي كنند كه براي ايجاد اختلالات هضمي مساعد بوده و رشد بيش از حد باكتري ها موجب نفخ و توليد گاز مي گردد. براي عبور و ترك مواد غذايي از معده مي بايست دريچه معده ( اسفنگتر پيلور) بازشود و جويدن مناسب غذا به انجام اين پروسه و سيگنال هاي موثر در آن كمك مي كند.
در مورد سيگنال هاي غذايي فقط همين قدر بدانيد كه غذا سبب مي شود كه مغز سيگنال هايي را به پانكراس و معده براي ترشح اسيدها و آنزيم هاي هضمي بفرستد و هر چه غذا براي مدت طولاني تري در معرض زبان و دستگاه چشايي و رسپتورهاي بويايي باشند، يعني هر چه كه براي مدت زمان طولاني تري هر لقمه را بجويد اين سيگنال ها قوي تر مي گردند. نتيجه حاصل از سيگنال هاي قوي تر نيز منجر به ايجاد مولكول هاي قابل هضم تر و سوء هاضمه كمتر و ريفلاكس اسيدي كمتر و جذب غذاي بالاتر مي باشند.
جويدن كامل غذا و مصرف آهسته وعده غذايي فايده ديگري نيز دارد و آن اين است كه ممكن است موجب كوچك شدن محيط دور كمر و كاهش وزن شما گردد و البته اين امر فقط به اين خاطر نيست كه نفخ و سوء هاضمه تان كاهش مي يابد بلكه همچنين غذا خوردن آهسته تر به جسم تان، شانسي را براي رساندن پيغام سيري به مغزتان مي دهد و لذا باعث مي شود قبل از اين كه بيش از حد بخوريد، غذا خوردن تان را متوقف نماييد.
همچنين آهسته تر جويدن غذا ها سطوح هورمون استرس شما را كاهش مي دهند و وقتي كه شما آهسته تر و براي مدت طولاني تري غذا بخوريد كمتر تحت فشار و تنش قرار مي گيريد و بهتر مي توانيد از زمان جاري لذت ببريد و آرامش يابيد.
نكات عملي براي كنترل سرعت غذا:
در اينجا برخي نكته هاي عملي براي جويدن كامل تر و آهسته تر غذاها به شرح زير ارائه مي گردند:
* به خودتان فرصت كافي براي صرف غذا (حداقل 20-30 دقيقه) را بدهيد و علاوه بر آن، زمان كافي براي آماده سازي غذا را در نظر بگيريد.
* در ميان حواس پرتي هاي مختلف غذا نخوريد (مانند تماشاي تلويزيون و كامپيوتر و يا حتي رانندگي و...) در هنگام صرف غذا با تفكر و تمركز كافي غذا بخوريد و هر لقمه از غذا را به ميزاني كه براي نرم و ساييده شدن بافت آن لازم است بجويد .
* اگر در يك جمع غذا مي خوريد از سرعت غذا خوردن بقيه آگاه باشيد و بدان دقت كنيد و خودتان را به اين چالش بيندازيد كه سعي كنيد از همه آهسته تر بخوريد و آخرين نفري باشيد كه غذاي تان را تمام مي كنيد.
خودتان را به كمتر غذا خوردن نيز عادت دهيد:
با استفاده از اين چند روش ساده مي توانيد ميزان كالري دريافتي روزانه خود را كاهش داده و غذاي كمتري مصرف و وزن تان را متعادل نگه داريد:
* زمان آشپزي از چشيدن مكرر غذاها و ريزه خواري خودداري كنيد. در اين اوقات مي توانيد ليواني آب يخ در دست داشته باشيد و يا هويج گاز بزنيد يا آدامس بدون قند بجويد.
* زمان غذا خوردن غذاهاي پركالري مانند برنج و نان را در فاصله دورتر و سبزي و سالاد را در دسترس خود قرار دهيد.
* سعي نكنيد تمامي محتويات بشقاب خود را مصرف كنيد. اگر در حين غذا خوردن احساس سيري كرديد، از ادامه مصرف غذا صرف نظر كنيد و بقيه غذا را براي وعده بعدي خود نگه داريد. در صورتي كه در خارج از منزل غذا صرف مي كنيد، اضافه غذاي خود را در ظروفي كه رستوران در اختيار شما قرار مي دهد گذاشته و به منزل بياوريد.
* از بشقاب هاي كوچك تر براي صرف غذا و ليوان هاي بلند و باريك براي نوشيدن استفاده كنيد.
* هنگام صحبت كردن يا گوش دادن به صحبت هاي ديگران در زمان صرف غذا، خوردن را متوقف كنيد.
* اگر خارج از منزل غذا مي خوريد، قبل از شروع به صرف غذا، بخشي از آن را كه احساس مي كنيد بيش از ظرفيت شما است به بشقابي ديگر منتقل كنيد.