حتما شما هم ديده ايد خانم ها و آقاياني را كه روي صورت شان جاي جوش هاي عميق باقي مانده است. خيلي از اين افراد انواع كِرِم ها و محصولات زيبايي را امتحان مي كنند تا اين جوشگاه ها دست از سرشان بردارند ولي در بيشتر مواقع اين كارها بي فايده است و آن ها به نتيجه دلخواه شان نمي رسند؛ چون پوست شان آسيبي عمقي ديده و براي درمان آن بايد يك متخصص پوست دست به كار شود.
در اين شرايط، بسته به عمق آسيب پوستي، ممكن است پزشك براي اين افراد از درم ابريژن يا عمل جراحي استفاده كند. هفته نامه سلامت درباره اين مشكل و راه هاي درمان آن با دكتر نيلفروش زاده، متخصص پوست و مو و عضو هيات علمي دانشگاه علوم پزشكي تهران گفتگو كرده است.
آقاي دكتر! چرا جاي جوش ها در صورت بعضي ها پُر از چاله چوله مي شود؟
يكي از مشكلاتي كه در سنين بحران ساز، يعني در سنين ازدواج، مورد توجه جدي قرار مي گيرد؛ ظاهر ناخوشايند آثار زخم هاي صورت است كه عمدتا توسط جوش هاي چركي و عميق صورت و يا در اثر عواملي مانند آبله مرغان و جراحات پوستي ناشي از ضربه و تصادفات يا بيماري هاي ديگر به وجود مي آيد. اگر چه جوشگاه هاي پوستي از نظر ديگران مي تواند خيلي خفيف و نامشخص باشد ولي با اين حال، براي خود بيمار بسيار قابل توجه است.
مي شود از آن ها پيشگيري كرد؟
بله؛ پيشگيري از ايجاد اسكار(جوشگاه) بسيار ساده تر از درمان است؛ لذا در اكثر موارد، تاكيد بر درمان طبي زودرس و طولاني تا پايان بيماري است. در جوش غرور جواني، اسكارها مي توانند از سوراخ هاي كوچك كه ممكن است با سوراخ هاي گشاد غدد چربي پوست اشتباه شوند تا ضايعات آبله اي شكل بزرگ و عميق وجود داشته باشند. اين جوشگاه ها مي توانند صورت، پشت، سينه و حتي بازوها را گرفتار كرده و فرو رفته يا برآمده باشند.
و راه درمان آن چيست؟
روش هاي مختلف درمان اسكار يا جوشگاه هاي صورت عبارت هستند از: تراشيدن پوست، استفاده از ليزر CO2، عمل جراحي برداشتن اسكار، برآمده كردن پوست و گرافت پوستي، تزريق مواد پُركننده اسكار و پيلينگ يا لايه برداري پوست كه بر اساس شدت و گستردگي ناهنجاري پوست در افراد مبتلا مي توان روش مناسب را انتخاب كرد.
سايش پوست هم موثر است؟
بله؛ در روش درم ابريژن به وسيله عمل تراش پوست، لايه سطحي پوست ساييده شده و در نتيجه لايه زيرين پوست كه ظاهر صاف تر و شفاف تري دارد، جايگزين آن مي شود. همچنين لايه زاينده پوست تا مدت 6 ماه بعد فعال تر بوده و سرعت رسيدن سلول هاي عمقي پوست به سطح پوست بيشتر شده و كلاژن سازي در ناحيه درم فعال تر شده و استحكام درم بيشتر مي شود. كليه اين اتفاقات باعث كم شدن عمق اسكار(جوشگاه) و فرورفتگي پوست يا از بين رفتن آن مي شود. استفاده از كرم هاي مخصوص كه قبل از عمل باعث تحريك پوست و لايه برداري مي شود، چند هفته قبل از عمل ضروري بوده و باعث سريع تر شدن ترميم پوست پس از عمل ساييدن پوست مي گردد.
چه مراقبتي لازم است؟
پس از عمل با پانسمان مخصوص روي پوست، پوشانده شده و بعد از 2 تا 4 روز، پانسمان برداشته مي شود و پس از دو هفته بيمار مي تواند با استفاده از وسايل و كرم هاي ضدآفتاب به محل كار خود برود. البته تا مدت 6 ماه بيمار نبايد در معرض مستقيم نور آفتاب قرار بگيرد. بيماراني كه سابقه عفونت تبخال و يا سابقه عدم ترميم زخم دارند و همچنين كساني كه قرص اكوتان مصرف مي كنند، بايد قبل از عمل به پزشك اطلاع دهند.
جراحي هم گاهي لازم است؟
بعضي مواقع جوشگاه هاي عميق پوست صورت را با عمل جراحي برداشته و محل را بخيه مي زنيم. در برخي بيماران لازم است اسكارهاي عميق توسط تزريق كلاژن پُر شده و يا در بعضي موارد پيوند پوست از پشت گوش به ناحيه فرو رفته پوست انجام مي شود. انواع مختلف پيلينگ، به تنهايي يا همراه ساييدن پوست براي بهبود جوشگاه هاي سطحي و التهابي پوست انجام مي شود كه اين عمل اگر همراه با مصرف طولاني مدت اسيدهاي رتينوئيك و تركيبات آلفاهيدروكسي اسيد باشد، به خصوص در افراد با پوست سفيد و روشن نتايج خوبي دارد.
ليزر چه طور؟
امروزه از ليزر دي اكسيد كربن، در درمان اسكارهاي پوستي نيز استفاده شده است كه نتايج خوب بوده و با عمل ساييدن پوست قابل مقايسه است و عوارض محدودي گزارش شده است.
با تيرگي جاي جوش ها چه كنيم؟
درمان تيرگي پس از التهاب ناشي از جوش هاي دستكاري شده، مشكل و طولاني است و براي حصول نتايج مورد قبول، 6 تا 12 ماه وقت لازم است. استفاده روزانه از ضدآفتاب هاي با طيف وسيع بخش مهمي از درمان است. انواع متفاوتي از كرِم‌هاي موضعي در درمان تيرگي پس از التهاب استفاده مي شود كه شامل كرم هاي هيدروكينون، ترتينوئين، اسيدگليكوليك و آزلاييك اسيد است. استفاده از پيلينگ هاي شيميايي در به دست آمدن نتايج عالي نيز موثر است.
و درمان هاي ديگر؟
ساير درمان ها شامل استفاده از تري كلرواستيك اسيد و كرايوتراپي سطحي با نيتروژن مايع است كه البته در افرادي با پوست تيره به دليل احتمال ايجاد اسكار(جوشگاه) بهتر است انجام نشود. استفاده از كرِم هاي پوشاننده براي مناطق درگير نيز مي تواند از لحاظ ظاهري براي فرد موثر باشد. رتين آلدييد و يا اسيدگليكوليك نيز مي تواند در درمان تيرگي پس از التهاب در مورد جوش صورت استفاده شود.