ريفلاكس معده به مري نامي است كه ممكن است در بين جامعه در سنين مختلف و با شدت متفاوت بسيار شنيده شود، كه اكثر افراد به اختصار ميگويند «ريفلاكس دارم» اين بيماري برگشت محتويات معده به داخل مري است، خصوصاً انتهاي مري.
برگشت غذا در نيمي از اطفال در ماههاي اوليه رايج است و معمولاً طي 6 تا 12 ماهگي برطرف ميشود. شيوع ريفلاكس در كودكان كاملاً روشن نيست ولي حدوداً بين 2 تا 20 درصد را ميتوان تخمين زد.
تشخيص ريفلاكس در كودكان شامل بررسي اختلالات دستگاه گوارش فوقاني، آلرژي به شير گاو و يا بيماريهاي سيستم اعصاب مركزي ميباشد. علايم آن مختلف است ولي ميتوان به طور كلي اين نشانهها را نام برد: برگشت محتويات معده به مري، سوزش سر دل، دردهايي در شكم و گرفتگيهاي مري.
در كودكان نيز امكان تهوع، برگشت غذا و شكايت از درد شكم وجود دارد.
نشانههايي مانند تحريك پذيري حنجره، صاف كردن مداوم گلو نيز ديده ميشود. در 80 درصد بيماران آسمي، برگشت محتويات معده به مري پديدهاي شايع است.
از جمله داروهاي رايج در اين بيماري، آنتي اسيدها هستند كه سبب كنترل و كاهش اسيد مترشحه از معده ميشوند و در بعضي موارد نيز براي بهبود بيماري و كاهش علائم از روش جراحي استفاده ميشود. فراموش نكنيم كه در اين بيماران سيگار كشيدن باعث بدتر شدن شرايط و علائم ميشود.
اهداف در رژيم درماني
* اصلاح برگشت غذا از معده به مري.
* نگه داشتن وزن بدن در حد مطلوب و جلوگيري از كاهش وزن.
* حذف مواد تحريك كنندهي ترشح اسيد معده مانند نوشابهها، قهوه، چاي پُررنگ، الكل، چربي و ادويهجات.
* جلوگيري از مصرف غذاهاي حجيم كه سبب فشار به معده و تغيير اسفنگتر پاييني مري ميشوند و با انقباض اسفنگتر انتهاي مري باعث سهولت برگشت غذا از معده به مري ميشوند.
* از پوشيدن لباسهايي كه در ناحيه شكم تنگ هستند و يا كمربندهايي كه به شكم فشار ميآورند، پرهيز كنيم.
توصيههاي تغذيهاي و رژيم غذايي
1- وعدههاي غذايي كوچك و مكرر خورده شود.
2- پس از خوردن وعدههاي غذايي اصلي تا 2 ساعت از دراز كشيدن خودداري كرده و در حالت نشسته استراحت كنيد.
3- از خوردن غذاهاي سنگين و خصوصاً پرچرب تا 4 ساعت قبل از خواب خودداري كنيد.
4- رژيم غذايي بايد پُرپروتئين باشد و در عين حال به طوري باشد كه باعث شل شدن اسفنگتر انتهاي مري نشود.
5- از كليه گروههاي غذايي خورده شود. مهمترين نكته در نظر گرفتن ميزان تحمل فرد است كه از هر فرد به فرد ديگر متفاوت است.
6- غذاهاي سرخ شده، پُرادويه، چرب، مايونز، خامه آب مرغ يا گوشت غليظ، چيپس، انواع كمپوتها و كنسروها، سوسيس و كالباس، كليه مواد غذايي كه صنعتي تهيه ميشوند و حاوي افزودني و نگه دارنده هستند، شيرينيها، مغزها، شكلات، قهوه، نعناع و حتي موادي كه طعم نعنا دارند، چاشنيها و نوشابهها همگي تحريك كننده هستند و در بسياري از افرادي كه از اين بيماري رنج ميبرند، ايجاد مشكل ميكنند.
7- مايعات را همراه غذا نخوريد و تا جاي ممكن بين وعدههاي غذايي بنوشيد.
8- بابونه، رازيانه، شيرين بيان (به شرط عدم ابتلا به پر فشاري خون) پيشنهاد ميشود ولي بايد در هر فرد امتحان شود و ميزان حساسيت فردي سنجيده شود.
9- غذاهاي نفاخ مانند حبوبات، سبزيجات خام و يا پخته و ميوهها ممكن است تحريك كننده باشند، در اين صورت آنها را در ميزان كم ولي در ميان وعدهها و وعدههاي اصلي به مكرر استفاده كنيد. ميتوانيد از كاهش دهندههاي نفخ مانند سبزيهايي كه در بالا آماده شده، به شرط عدم حساسيت استفاده كنيد.
10- جويدن آدامس ممكن است به كاهش سوزش سر معده كمك كند. بزاق اثر اسيد معده را كاهش ميدهد. ولي فراموش نكنيد آدامس بدون طعم باشد.