يكي از مشكلات جامعه شهرنشيني امروز آن است كه خيلي از افراد در طي روز انرژي لازم براي انجام كارهاي روزمره را ندارند و اين رخوت را با خود در طي روز به همراه ميكشند. مطالعات نشان دادهاند كه اگر افراد صبحها به طور طبيعي از خواب بيدار شوند، براي سلامت بدنشان بسيار مفيدتر از آن است كه با كوبيدن بر روي ساعتي كه در حال زنگ زدن است و به زور و با اين كه هنوز تمايل شديدي به خواب دارند، برخيزند.
براي نمونه يك فردي كه به سختي از خواب بر ميخيزد را مثال ميزنيم؛ فرض كنيد ساعت 7 صبح با صداي زنگ ساعت بيدار شده و آن را ساكت ميكند و سپس دوباره چرت ميزند، سرانجام ساعت 7:15 تا 7:30 به زور از رختخواب جدا شده و بدون خوردن صبحانه با كمي تأخير به محل كار ميرسد. همين فرد حدود ساعت 14:30 دقيقه بعد از ظهر عملاً در پشت ميز كارش در حال چرت زدن و خوابيدن است و احساس خستگي را در تمام روز بر دوش ميكشد.
آيا براي شما پيش آمده كه از خود بپرسيد چرا عليرغم اينكه من در شب گذشته، به ميزان كافي و حدود 8 ساعت خواب داشتهام، هنوز هم خستهام؟ پاسخ به اين پرسش ممكن است به الگوي صبحگاهي شما بازگردد.
ميزان انرژي شما در بعد از ظهر را ميتوان از روي اولين اقدامات شما پس از بيدار شدن از خواب صبح، پيش بيني نمود. يك شروع ناخوشايند در ابتداي روز، هر چند شما را موقتاً بيدار و هوشيار مينمايد، ولي با گذشت زمان دچار رخوت و كمبود انرژي ميگرديد. انرژي كم موجب تضعيف خلاقيت، خودجوشي، تمركز و انگيزه ميگردد. همچنين موجب افزايش تحريك پذيري و استرس در افراد ميگردد.
اگر شما صبح خود را با اضطراب و ناگهاني (عليرغم خواب آلودگي از جاي خود بپريد و با عجله روز را شروع كنيد) و مصرف كافئين، آغاز نماييد، موجب افزايش فشار خون و هورمونهاي استرس زا در بدن شما ميگردند و در نتيجه يك احساس سريع از هوشياري و انرژي مندي را در خود احساس ميكنيد. اما اين روشهاي توليد كننده آدرنالين دوام چنداني ندارند و كوتاه مدت هستند؛ لذا پس از گذشت زمان كوتاهي، احساس رخوت و كمبود انرژي به سراغتان خواهد آمد.
لذا بسيار بهتر است كه روز را با بيدار شدن طبيعي و بدون استرس شروع نماييد. بدنتان با گذشت زمان هماهنگ ميشود كه صبحها چه موقع بيدار گردد. البته لازمهي اين موفقيت آن است كه نظم را در خوابيدن و بيدار شدن خود رعايت كنيد. اگر شما در ساعت مشخصي بخوابيد و بيدار شويد و هميشه اين الگو را رعايت كنيد، بدنتان خودش با آن سازگار ميشود و در نهايت ميتوانيد صبحها به طور طبيعي و بدون دشواري از خواب برخيزيد.
بيدار شدن طبيعي از خواب، به شروع آرام روز و افزايش انرژي روزانه شما كمك مينمايد
چند راهكار براي تنظيم ساعت بدنتان براي بيدار شدن طبيعي و بدون استرس و دشواري، عبارتند از:
1- به جاي بيدار شدن با صداي زنگهاي گوش خراش ساعت، با شنيدن موسيقيهاي روح نواز بيدار شويد.
2- به طور ناگهاني از جاي خود نپريد. در حالي كه نفس عميق ميكشيد، قدري عضلات بدن خود را شل كرده و اعضاي بدن خود را كش دهيد (مانند گربهاي كه پس از چرت زدن، بدن خود را ميكشد).
3- قدري به كارهاي مثبتي كه در طي روز ميتوانيد انجام دهيد، فكر كنيد.
4- اگر هوا خوب است چند دقيقه بيرون از خانه (مثلاً در بالكن) و در معرض تابش نور خورشيد بايستيد. تابش نور خورشيد يكي از موثرترين راهها براي بيداري بدن است.
5- 3 تا 5 دقيقه اول پس از بيداري، يك كار آسان انجام دهيد. اين كار بايد بدون تنش و راحت باشد.
6- صبحانه بخوريد! مصرف غذاهاي كم كربوهيدرات و پر پروتئين، به همراه مقداري فيبر و كربوهيدرات، براي مدت زماني طولاني انرژي لازم براي بدن شما را تأمين ميكنند. مصرف موادي نظير: نانهاي سبوسدار، شير كم چرب، تخم مرغ، آبميوه يا ميوه و ماست در صبحانه مطلوب است.
يك توصيه كليدي براي بهبود روند بيدار شدن از خواب صبحگاهي اين است كه پرخوابي و چرت زدنهاي اضافي در طي روز (از جمله در روزهاي تعطيل) را كنار بگذاريد تا شب ها زود خوابتان ببرد. سعي كنيد هميشه سر ساعت معيني بخوابيد و سر ساعت مشخصي هم بيدار شويد. داشتن نظم در ساعات خوابيدن، تنظيم چرخه خواب طبيعي بدنتان را تسهيل ميكند و از خواب آلودگي شما در بين روز جلوگيري مي نمايد.