در عصر حاضر با توجه به پيشرفت تكنولوژي و گسترش شهرنشيني و پيامدهاي آن، به خصوص آلودگي هوا، مشكلات و بيماريهاي ريوي افزايش يافته و تنگي نفس نيز از پيامدهاي شايع آن مي باشد . در اين متن ، به طور كلي بيان مي كنيم كه تنگي نفس چيست و چه بايد كرد و بدانيد كه مي بايست تنگي نفس خود را جدي بگيريد!!!
تنگي نفس چيست؟
تنگي نفس در حقيقت اشكال در تنفس است كه بسته به علت آن، ميتواند هنگام دم يا بازدم و يا هر دو باشد. مثلا كسي كه مبتلا به آسم است، موقع خارج كردن نفس دچار مشكل ميشود، اما كسي كه دچار تنگي ناحيه ناي است، هنگام دم مشكل دارد كه ميتواند در مجراي تنفسي فرد آثار مخربي برجاي گذارد.
بسياري از افراد به علت شباهت تنگي نفس با آسم، اين دو بيماري را يكي ميدانند؛ در حالي كه هر كدام علائم و تعاريف مختلفي دارند. تنگي نفس ناشي از حساسيت را آسم ميگويند.
بيماري تنگي نفس بيماري مزمني است كه اگر به موقع درمان نشود، عوارض ناخوشايندي خواهد داشت. عضو تنفسي انسان، با توجه به نقش و عملكرد آن يكي از اعضاي مهم بدن است كه بايد توجه ويژهاي به آن شود.
علل تنگي نفس
تنگي نفس در حال فعاليت
1-انسداد تعدادي از لوله هاي كوچك تنفسي
2- تنگي مجاري تنفسي
3- وجود معايبي در عضلات تنفسي
4- وجود نواقصي در بافت شش ها كه اندامهاي تنفسي مي باشند.
5- نارسايي قلبي
تنگي نفس در حال استراحت
1- نارسايي قلبي
2- بيماريهاي ريوي
الف)سينه پهلو
ب)آسم هاي مختلف
ج)برونشيت
د)تجمع اخلاط در داخل ششها كه اين اخلاط ممكن است گرم باشند يا رطوبي و بلغمي سرد مزاج
برابر موارد فوق عوامل مختلف مي توانند سبب تنگي نفس گردند كه خلاصه اي از آن عوامل شرح داده مي شود :
اگر نفس تنگي در حال استراحت تقريبا متوقف شود و در حال فعاليت جسمي عارض گردد اين گونه تنگي نفس را جزء نقايص دستگاه تنفس مي دانند. مثلا ممكن است عيبي در بافت ريه ها وجود داشته باشد كه در اثر آن هواي تنفسي نتواند به طور كامل در بافت ريه منتشر گردد و يا مجاري تنفسي تنگ شده باشند و يا عده اي از آنها به عللي مسدود شده بقيه نايژكها تكافوي مبالات تنفسي را ننمايند كه اين حالت در افراد معتاد به سيگار و قليان بيشتر مشاهده مي گردد و يا نواقصي در عضلات تنفسي وجود داشته باشد كه اين ماهيچه ها نتواند آنچنانكه لازم است عمل انقباض و انبساط قفسه سينه را انجام دهند .
اما چنانچه تنگي نفس در حال استراحت هم وجود داشته باشد علت آن را بيشتر به ناراحتي هاي قلبي نسبت مي دهند تا به ناراحتي هاي ريوي . اين گونه افراد با آزمايشهاي قلبي نوع بيماريشان مشخص مي گردد . گاهي نيز ضايعاتي در ششها پيدا مي شود كه هواي تنفسي نمي تواند به خوبي در ريه منتشر شود بخصوص مواقعي كه عفونتي هم وجود داشته باشد مانند بيماريهاي سل . سينه پهلو و برونشيت.
تنگي نفس در هر سني ميتواند رخ دهد و اين بستگي به علت بيماري دارد. مثلا در دوران كودكي بيماريهاي مادرزادي ميتوانند در بروز آن نقش داشته باشند. در دوران نوجواني سرماخوردگي و برونشيت حاد و در سنين بالا بيماري انسدادي مزمن ريه در افراد سيگاري يا كساني كه در فضاهاي آلوده به سر ميبرند،علت ايجاد اين بيماري باشد.
بيشتر مردم تصور ميكنند كه هر تنگي نفس، آسم است واين مورد در برخي موارد مشكلاتي ايجاد ميكند. بارها پزشكان مشاهده مي كنند مريض بعد از پنج، شش ماه مراجعه كرده، به خيال اينكه بيمارياش آسم است، ولي در معاينات معلوم مي شود كه دچار بيماري قلبي است.بنابراين، بيماران بايد تنگي نفس خود را جدي بگيرند و هرچه سريعتر، قبل از تشديد بيماري، به پزشك مراجعه و درمان را آغاز كنند.