تيك، يك ناراحتي مي‌باشد كه فرد قادر به كنترل حركات و يا تكرار صداهاي ناشي از تيك نمي‌باشد و غالباً در كودكان يافت مي‌شود. دليل اين تيك‌ها مي‌تواند جسمي و يا رواني باشد.


تيك مي‌تواند نوع ملايم سندرم تورت ( Tourette Syndrome) باشد. اين سندرم در اثر مشكلاتي در نواحي مغز و ماده‌هاي شيميايي مغز (از قبيل: دوپامين، سروتونين و نورافدرين) به وجود مي‌آيد.

علائم تيك شامل: حركات تكراري مشت كردن دست، لرزش بازو، چشمك زدن، پريدن، لگد زدن، دهان را باز كردن، ابرو را بالا انداختن، بالا كشيدن آب بيني (فين فين كردن)، جيغ كشيدن، ناله كردن، سرفه كردن، صدا را صاف كردن و شانه را بالا انداختن و ... است.

نشانه‌هاي بعدي عبارت است از: بي خوابي، فعاليت بيش از حد، آسم، آلرژي، عدم توجه و اختلالات رواني. سندرم تورت در 5 تا 7 سالگي بيشترين عوارض را در پي دارد.

تيك‌هاي دوران بچگي، در عرض چند ماه از بين مي‌روند.

چگونه مي‌توان تيك را تشخيص داد؟

اگر كودكتان هر روز و حداقل 4 هفته دچار اين نشانه‌ها گرديد، مي‌توانيد مطمئن شويد كه دچار سندرم تورت شده است.

آزمايش EEG براي فهميدن اين كه آيا فعاليت الكتريكي مغز دچار نقصان شده است يا نه، مفيد مي‌باشد.

چه عواملي باعث بروز تيك مي‌شود؟

اين تيك‌ها با استرس زيادتر مي‌شوند و در هنگام خوابيدن اصلاً ظاهر نمي‌گردند.

ديگر ناراحتي‌ها از قبيل: اضطراب، اوتيسم، گرفتگي عضلاني، صرع، وسواس، ناتواني در توجه و مسموميت با مونوكسيد كربن ممكن است تيك‌هايي را به وجود آورند.

دلايل تيك

دلايل تيك نامشخص مي‌باشد. محققان مي‌گويند كه تيك‌ها در اثر ژنتيك و يا نابساماني در ماده‌هايي شيميايي مغز به وجود مي‌آيند. تيك‌ها در اثر خستگي، بيماري، كمبودهاي غذايي (مثلاً: كمبود منيزيم)، ضربه به سر، هيجانات و حتي برخي داروها به وجود مي‌آيد.

اين توصيه را جدي بگيريد: اگر براي بار اول متوجه تيك شديد، درصدد درمان آن برنياييد زيرا ممكن است بدتر شود. اگر تيك‌ها براي شما مشكلاتي را در محل كار به وجود مي‌آورند، به پزشك مراجعه كنيد.

درمان غذايي تيك

1- افراد داراي تيك بايد از خوردن yeast (مخمر) پرهيز كنند. مخمر (مانند نان يا ماءالشعير)، از طريق روده جذب مي‌شود. محصولات فرعي مخمر (مانند استون)، مي‌توانند موجب كاهش سرعت پردازش مغز گردند. بخش مركزي مغز، تيك را به وجود مي‌آورد. هنگامي كه مخمر مصرف نشود، ديگر قسمت‌هاي مغز مي‌توانند در بخش مركزي مغز مانع تيك شوند و در نتيجه تيك‌ها كم گردند.

2- منيزيم براي عملكرد اعصاب و عضلات بسيار مفيد مي‌باشد. كمبود منيزيم باعث بروز بيماري‌هايي نظير: آسم و تنگي نفس، درد و سفتي مفاصل و عضلات مي‌شود. به تازگي مشخص گرديده كه كمبود منيزيم باعث بروز تيك در كودكان دچار سندرم تورت مي‌گردد. سبزيجات سبز رنگ، آجيل، لوبيا، موز و غذاهاي دريايي غني از منيزيوم مي‌باشند.

3- كربوهيدرات، شكر، كافئين و ديگر محصولات مصنوعي را كم مصرف كنيد.

4- سبوس گندم و آووكادو را در رژيم غذايي روزانه خود بگنجانيد. اين غذاها داراي ويتامين B3 مي‌باشند كه در جلوگيري از تيك موثر است.

5- غذاهاي داراي كلسيم را مصرف كنيد.

درمان‌هاي جايگزين براي جلوگيري از تيك

1) از برخي مكمل‌هاي ويتاميني و گياهي نيز مي‌توان براي كاهش تيك‌ها استفاده كرد، از جمله: آمينواسيد تريپتوفان، روغن تخم كتان، جلبك سبز-آبي، روغن گياه evening primrose و ويتامين‌هاي گروه B.

2) درمان تيك به وسيله انجام شيوه‌هاي تمدد اعصاب مانند: يوگا، مديتيشن، تنفس عميق و كشش انجام مي‌پذيرد. تيك‌هاي عصبي با استرس بدتر مي‌شوند. پس هر فعاليتي كه استرس را كاهش دهد، مي‌تواند در كاهش علائم مفيد باشد.

3) درمان از طريق شناخت و تشخيص رفتار ( CBT). اين درمان توسط روان پزشكان انجام مي‌شود و فرد مي‌تواند افكار و احساسات منفي را از خود دور كند.

4) اگر فرد نتواند كه به مركز درماني برود و با روان‌پزشك صحبت كند، مي‌تواند از او يك برنامه كامپيوتري بگيرد و در خانه يا محل كار، آن برنامه را ببينيد تا افكار منفي را از خود دور كند.

5) استفاده از رايحه درماني. مشخص شده كه برخي بوها و اسانس‌ها، تيك‌ها را درمان مي‌كنند. از آن جمله: اسطوخودوس و بابونه.

درمان‌هاي گياهي براي جلوگيري از تيك

- تيك را با نوشيدن دم كرده گل بابونه، دم كرده گل ساعتي و دم كرده گل اركيده از خود دور كنيد. اين دم كرده‌ها، ويتامين و عناصر مغذي لازم را براي بدن شما فراهم مي‌كنند و اعصاب و عضلات را آرام مي‌سازند.

- چاي سبز و چاي اكاليپتوس براي كاهش استرس و لرزش بسيار مفيدند.