توتفرنگي ميوهاي نسبتاً جديد است كه تا 300 سال قبل به شكل امروزي وجود نداشت و بيشتر استفادهي دارويي داشت. در قرن چهاردهم در فرانسه توت فرنگيهاي وحشي از جنگل به زمين زراعي منتقل شد. در جنگلهاي شمال ايران توت فرنگي وحشي به طور فراوان يافت ميشود. به نظر ميرسد اولين رقم اصلاحشده در زمان صدارت اتابك اعظم از فرانسه به ايران آمد و به نام اتابكي خوانده شد.
اما اين ميوهي جديد خواص بسياري دارد. توت فرنگي منبع خوبي از فيبر، ويتامين C، فولات، پتاسيم و آنتي اكسيدانها است.
يكي از فوايد جالب توت فرنگي خاصيت آنتي اكسيداني آن است. اين ميوهي خوش آب و رنگ به دليل دارا بودن مقدار بالايي از ويتامين C خواص آنتي اكسيداني قوياي دارد.
همچنين داراي تركيبات آنتي اكسيدان ويژهاي بنام آنتوسيانين است كه اثرات آنتي اكسيداني آنرا چند برابر ميكند. اين مواد مغذي ميتوانند نقش موثري در افزايش سلامت قلب، كاهش خطر ابتلا به انواع سرطان و در كل ارتقاء سلامتي بدن داشته باشند. از اين رو مطالعات بسياري در رابطه با فوايد مصرف توت فرنگي صورت گرفته است.
يكي از آخرين يافتههايي كه در اين رابطه منتشر شده، اثر توت فرنگي بر گلبولهاي قرمز خون است. پيش از اين مطالعات متعددي در اين رابطه در محيطهاي آزمايشگاهي و بر روي حيوانات انجام شده بود ولي در آخرين مطالعه يك سري افراد داوطلب شركت كردند كه به مدت دو هفته هر روز نيم كيلو توت فرنگي مصرف كردند. اين مطالعه در ايتاليا و اسپانيا انجام شد و نشان داد مصرف مرتب توت فرنگي موجب افزايش ظرفيت آنتي اكسيداني در بدن، خصوصاً در گلبولهاي قرمز خون ميشود.
انجام فعاليتهاي شديد و فرآيند پير شدن در سلولها نيز موجب افزايش توليد راديكالهاي آزاد ميشود. بدين ترتيب مصرف توت فرنگي هم براي ورزشكاران خوب است و هم روند پيري سلولها را كند ميسازد
گلبولهاي قرمز ما در معرض آسيبهاي اكسيداتيو هستند، زيرا فشار اكسيژن در اين سلولها زياد است و حضور مقادير زياد اسيدهاي چرب غيراشباع و يونهاي آهن، موجب فراهم شدن شرايط مناسبي براي انجام واكنشهاي راديكال آزاد ميشود.
همچنين گلبولهاي قرمز به دليل گردش در بدن در تماس با منابع داخلي و خارجي راديكالهاي آزاد هستند. زندگي در كلان شهرها و تنفس هواي آلوده، مصرف مواد غذايي حاوي نگهدارنده و رنگهاي خوراكي، تماس با مواد شيميايي و استرس بالا در زندگي امروز، همه و همه عواملي هستند كه در بدن ما توليد راديكالهاي آزاد ميكنند. اين راديكالها موجب تغيير تركيبات گلبول قرمز ميشوند.
اسيدهاي چرب غير اشباع آمادگي بيشتري براي اكسيدشدن دارند و به علت نقش اساسي آنها در انعطاف پذيري غشاء، تخريب آنها موجب صدمه ديدن ساختار غشاء و هموليز آنها ميشود. البته گلبولهاي قرمز مجهز به مكانيسمهاي دفاعي قوي بر عليه راديكالهاي آزاد هستند ولي توانايي ترميم يا جايگزيني پروتئينهاي اكسيد شده محدود است.
اگر اريتروسيتها قادر به دفاع كامل و كافي از خود در مقابل راديكالهاي آزاد نباشند، آسيب ديده و تخريب ميگردند كه در نهايت آنمي هموليتيك ظاهر ميشود. رنگ پريدگي و خستگي زودرس ساكنان كلان شهرها از اولين علائم اين آنمي است.
مقدار بالاي آنتي اكسيدان هاي توت فرنگي مانند الاژيك اسيد و آنتوسيانين و تركيبات فنلي آن، توان آنتي اكسيداني بدن و گلبولهاي قرمز را تقويت ميكند و از ميزان استرسهاي اكسيداتيو آن ميكاهد. بدين ترتيب هم مانع بروز كم خوني ميشود و هم از ديگر بيماريهاي ناشي از استرسهاي اكسيداتيو مانند سرطان، ديابت و بيماريهاي قلب و عروق ميكاهد.
انجام فعاليتهاي شديد و فرآيند پير شدن در سلولها نيز موجب افزايش توليد راديكالهاي آزاد ميشود. بدين ترتيب مصرف توت فرنگي هم براي ورزشكاران خوب است و هم روند پيري سلولها را كند ميسازد.
بررسي افرادي كه به مدت دو هفته توت فرنگي مصرف كرده بودند نشان داد اثرات مفيد مصرف مرتب توت فرنگي حتي تا يك ماه پس از مصرف آن در بدن باقي ميماند.