امروزه بيش از 5 هزار ماده مختلف به عنوان خوشبوكننده و عطر مصرف مي شود. از هر يك از اين عطرها نيز مي توان ده ها ماده حساسيت زا را جدا كرد كه خوشبختانه فقط مقدار اندكي از اين طيف وسيع مواد باعث ايجاد حساسيت هاي واقعي و شديد مي شوند.

راهنماي خريد عطرهاي بدون حساسيت

در اينجا به برخي از شايع ترين مواد موجود در عطرها و خوشبوكننده ها(كه معمولا قبل از توليد عطر براي انجام آزمايش هاي حساسيتي مورد استفاده قرار مي گيرد) اشاره خواهيم كرد.

 سيناميك الكل و سيناميك آلدئيد

سيناميك الكل و سيناميك آلدئيد از مشهورترين اين مواد هستند كه هر دو به عنوان خوشبوكننده در عطرها، مواد آرايشي بهداشتي، دئودرانت ها، شوينده هاي خانگي و خشكشويي ها، صابون و ساير مواد شوينده از قبيل شامپوها و خميردندان ها مصرف مي شوند.

لازم به ذكر است اين دو ماده در برخي از نوشيدني ها از قبيل كولا و نيز به عنوان ماده نگهدارنده گوشت و ساير موادغذايي نيز كاربرد داشته و به تنهايي در عطرها يافت نمي شود.

اوژنول و بوي رز و بنفشه

ماده بعدي به نام اوژنول بوي قوي و تندي داشته و مي توان آن را در گل هاي رز و بنفشه سراغ گرفت و امروزه هم به عنوان خوشبوكننده در عطرها، دئودرانت ها، محصولات مو و محصولات بعد از اصلاح مصرف مي شود. علاوه بر اين، اين ماده در اكثر محصولات بهداشتي دهان و دندان كاربرد دارد و به عنوان ماده نگهدارنده (به علت خواص ضدباكتريال و ضدقارچي) در برخي از محصولات غذايي و نيز بهداشتي به كار مي رود. ايزواوژنول نيز ماده ديگري است كه از ايزومريزاسيون ماده قبلي به دست آمده و به طور طبيعي نيز در جوز هندي و برخي از گياهان قابل دسترس است.

گرانيول و بوي رز و ياسمن

ماده بعدي گرانيول است كه معمولا بوي شيريني داشته و در گل هايي مانند رز و ياسمن يافت مي شود و در اكثر عطرها و محصولات آرايشي صورت و محصولات بهداشتي پوست از آن استفاده مي شود.

آميل سيناميك و عطر ياسمن

ماده بعدي a آميل سيناميك الكل است كه معمولا به طور مصنوعي ساخته شده و به عطرها افزوده مي شود و بويي همانند بوي تغليظ يافته ياسمن را به عطر اضافه مي كند و البته در اكثر صابو ن ها، خمير دندان ها و محصولات بهداشتي نيز قابل استفاده است.
سيترونل و بوي شيرين

ماده بعدي هيدروكسي سيترونل است كه باز بوي شيريني داشته و معمولا به طور مصنوعي ساخته مي شود و در اكثر عطرها، صابون ها و محصولات آرايشي و كرم هاي چشم كاربرد داشته و علاوه بر اين خواص ضدباكتريال و ضدعفوني كننده نيز دارد.

همان طور كه ذكر شد ده ها و صدها مواد مختلف در تركيب عطرها و دئودرانت ها وجود دارد و مواد فوق نمونه كوچكي از شايع ترين مواد حساسيت زاي موجود در عطرها را شامل مي شود.

واكنش شايع به اين مواد به طور شايع در ناحيه صورت، گردن، دست ها و بازوها ظاهر مي شود. اين واكنش به طور شايع با قرمزي، تورم و خارش همراه است كه گاهي چند ساعت و گاهي يك تا دو روز بعد از شروع مصرف خود را نشان مي دهد. خشكي و سوزش و گاهي ايجاد تاول هاي ريز نيز در ناحيه مشاهده مي شود.

شما حساس به عطر هستيد؟

اگر بخواهيم به طور دقيق نشان دهيم كه آيا كسي به عطر يا دئودرانت حساسيت دارد يا نه، بايد تست پوستي به نام پچ تست انجام شود. چنين تستي در صورتي كه به طور دقيق انجام شود، مي تواند حساسيت به 75 ماده حساسيت زا را به شما نشان دهد. به طوري كه يك فرد با تست مثبت به احتمال زياد حساسيت به يك يا چند ماده موجود در عطرها را خواهد داشت.

نتيجه تست ها و بررسي ها در جوامع مختلف نشانگر آن است كه به طور متوسط 1 تا 2 درصد جمعيت هر جامعه به اين مواد حساسيت دارند كه طيف اين حساسيت ها از موارد خفيف و قابل چشم پوشي تا موارد شديد و خطرناك را شامل مي شود.

ولي موضوع اينجا است كه انجام اين تست هاي آزمايشگاهي براي تمام افراد جامعه عملا امكان پذير نيست. چاره چيست؟ در اين مورد تست توسط خود فرد و قبل از آغاز استفاده از يك عطر خاص قابل انجام است.

براي اين كار توصيه مي شود منطقه هاي كوچكي را در ناحيه گردن يا بازوي خود انتخاب كرده و بعد از يك بار مصرف عطر موردنظر تا چند روز محل مورد نظر را بررسي كنيد. بعد از چند روز چنانچه واكنشي در ناحيه مصرف وجود نداشته باشد، بعيد است كه شما واكنش آلرژيك به ماده موردنظر نشان دهيد، هرچند كه باز هم احتمال واكنش هاي حساسيت تماسي را نبايد از نظر دور داشت.

عطر روي پوست باشد يا روي لباس؟

عطريات اكثرا براي به كار بردن روي پوست طراحي شده اند.

البته اين نكته هم مهم است كه نوع پوست بر روي رايحه منعكس شده از عطر تاثير دارد به عبارت ديگر براي هر پوستي بايد عطر مناسب خودش را انتخاب نمود. تفاوت پوست هاي مختلف عمدتا در ميزان چربي، رنگ پوست و اسيديته آن ها است.

مثلا پوست را بر اساس ميزان چربي به 4 نوع چرب، خشك، نرمال و تركيبي تقسيم بندي مي كنند.پوست هاي چرب عطر را بهتر و مدت زمان زيادتري در خود نگه مي دارند.

همچنين مي توان گفت افرادي كه پوست روشن و بلوند دارند بهتراست از رايحه گل استفاده كنند و پوست گندمي ها از رايحه هاي مشرق زميني. بهتر است عطر بر روي نقاطي از پوست به كار برده شوند كه در زير آن نبض تپبنده وجود داشته باشد يا در نقاطي كه حرارت بدن بيشتر است چون خون در زير اين نقاط با فشار بيشتري جريان دارد و حرارت حاصل از آن همانند يك پمپ تراوش رايحه عمل كرده و باعث مي شود رايحه به خوبي از روي پوست منعكس شود.

نحوه استفاده صحيح از عطر

1- عطر را در نقاط نبض دار بدن استفاده كنيد. نقاطي كه جريان خون قوي و پوست گـرم تر از ديگر نقاط مي بـاشد مانند مچ دست، پشت گوش، قـفسه سيـنـه، گـردن، پـشـت زانوها و داخل آرنج ها.

2- عطر را به صورت چند لايه استفاده كنيد تا ماندگاري آن افزايش يابد.

3- پس از 4-3 ساعت معمولا بايد مجددا به خودتان عطر بزنيد.

4- عطر را در هواي روبروي خود اسپري كرده و از آن عبـور كـنـيد. بـا ايـن كـار عـطـر به طور يكنواخت روي بدن شما مي نشيند.

5- هيچگاه عطر را مستقيما روي لباس خود بكار نبريد زيرا ممكن است ايجاد لك كند.

6- زمان امتحان عطر هنگام خريد، اجازه دهيد حداقل عـطر بـه مدت 10 دقيقه روي پوست شما باقي بماند و زماني كه بوي عطر با بوي طبيعي بدن شما آميخته مـي گردد ايجاد بوي متفاوتي خواهد كرد. با اين كار انتخاب بهتري خواهيد كرد همـچنين بيش از 3 عطر را همزمان امتحان نكنيد چون بيني شما ديگر قدرت تشخيص نخواهد داشت.

افرادي كه پوست هايي با رطوبت و چربي زياد دارند، فعاليت شيميايي بدن شان بيشتر است. اين چربي اضافي روي سطح پوست مي تواند با ادكلن تركيب شده و عطر دوام بيشتري پيدا كند. اما اين چربي زياد ممكن است همچنين باعث شود كه رايحه ي عطر تغيير كرده و به بويي ناخوشايند تبديل شود.

براي جلوگيري از اين مسئله، در طي روز از مقدار كمتري ادكلن استفاده كنيد يا اين كه از ادكلن هايي با بويي ضعيف تر يا عطرهايي كه كمتر با عطر مشك و بيشتر با عطر ميوه ها و گل ها ساخته شده باشد استفاده كنيد. ادكلن هايي كه براي فصل تابستان ساخته شده اند براي مردهايي كه پوست چرب دارند بهترين نوع به حساب مي آيند.