يك بررسي جديد كه نتايج آن در كنفرانس بين‌المللي سكته مغزي برگزارشده بوسيله انجمن سكته مغزي آمريكا اعلام شد نشان مي‌دهد كه نوشيدن نوشابه‌هاي گازدار رژيمي با 50 درصد با افزايش خطر سكته مغزي همراه است.

جاي تعجب نيست كه واكنش به چنين خبرهايي در ميان افرادي كه اين نوشابه‌ها را مي‌نوشند دفاعي و تحقيرآميز ياشد، چرا كه هر كسي پنج مرحله داغداري "كوبلر- راس" (Kubler-Ross)، از انكار و خشم تا كنارآمدن، افسردگي و پذيرش را از سر مي‌گذرانند.

يكي از بلاگ‌هاي افراد تحت رژيم غذايي اين لحن را به خوبي بازتاب مي‌دهد: "حالا پليس سلامت به ما مي‌گويد كه نمي‌توانيم كوكاي رژيمي بنوشيم."

اگر تسلايي براي طرفداران نوشابه‌هاي گازدار رژيمي به شود يافت، اين است كه نتايج ارائه شده در اين اجلاس- كه بر اساس تجزيه و تحليل مقدماتي از يك زيرگروه 2500 نفري از شركت‌كنندگان در "بررسي منهتن شمالي" ‌(NOMAS) كه هنوز ادامه دارد، به دست آمده است، هنوز قطعي به حساب نمي‌آيد.

براي مثال هنوز نمي توان كدام جزء اين نوشابه‌ها با سكته مغزي ارتباط دارند يا اين كه علت واقعي اين افزايش سكته مغزي در ميان افرادي كه نوشابه‌هاي رژيمي مصرف مي‌كردند، نوع سبك زندگي آنها بوده است.

اما در مجموع آيا نوشيدن نوشابه‌هاي گازدار رژيمي بي‌خطر است؟ يقينا نه، به خصوص هنگامي كه منبع اصلي تامين مايعات فرد در طول روز باشد. با نوشيدن آنها شما مقادير زيادي اسيد فسفريك، رنگ‌هاي مصنوعي، طعم‌دهنده‌هاي مصنوعي و برخي از مواد شيميايي مصنوعي كه مغز شما را به احساس طعم شيرين وا مي‌دارند، وارد بدن خود مي‌كنيد.

نوشابه گازدار رژيمي به عنوان جايگزيني براي نوشابه‌گاز دار معمولي عرضه مي‌شود، اما اين نوع نوشابه هم سالم نيست. شما تنها كالري ناشي از شكر را با مواد شيميايي با ماهيت مورد ترديد معاوضه مي‌كنيد.

توجه انحصاري به كاهش قند

گسترش نوشابه‌هاي گازدار رژيمي ما را به اشتباه كانوني رژيم غذايي نوع غربي مي رساند. رويكرد غربي اين است كه واضح‌ترين خطرات را از يك عادات ناسالم برطرف كنند- در اين مورد 12 قاشق چايخوري شكر به ازاي هر قوطي آب گازدار مخلوط با اسيدها، رنگ‌ها و طعم‌دهنده‌هاي با منشا مشكوك حذف مي‌كند- و ما مي‌توانيم با انكار ساير خطرات به عادت‌مان ادامه دهيم.

مشكل زمينه‌اي اين است كه ما به قند معتاديم، نوشيدني‌هاي بدون شيرين‌كننده امروزه بي‌بو و خاصيت به حساب مي‌آيند. براي ميليون‌‌ها سال براي ما انسان‌ها كافي بود كه جرعه‌اي آب بنوشيم. اما ظاهرا ديگر اينگونه نيست.

قند و شربت ذرت را كنار مي‌گذاريم و به شيرين‌كننده مصنوعي آسپارتام روي مي‌آوريم. در واقع برخي از پزشكان به افرادي كه مي‌خواهند رژيم بگيرند براي كاهش كالري دريافتي به افرادي كه رژيم مي‌گيرند، به جاي توصيه به نوشيدن آب يا چاي بدن كالري، نوشيدن نوشابه‌هاي گازدار رژيمي را توصيه مي‌كنند.

اين پديده رژيم غذايي "ميانبر" در ميان برخي از افرادي كه مي‌خواهند گياهخوار باشند هم مشاهده مي‌شود. آنها هات‌داگ‌‌هاي "گياهي" و ساير غذاهايي به ظاهر داراي گوشت كه در واقع از سويايي به شدت فرآوري‌شده و غذاهاي گياهي مملو از نمك، قند و چربي روي مي‌آورند. اين غذاها احتمالا از گوشتي كه آنها مي‌خواهند نخورند، ناسالم‌تر هستند.

بنابراين در مورد گوشت هم مي‌توان گفت كه ما به خوردن گوشت معتاد هستيم به طوري كه غذايي كه گوشت نداشته باشد را اشتهاآور نمي‌دانيم. براي آنكه گياهخواري به درستي انجام دهيد، بايد بياموزيد كه چگونه عدس، لوبيا، غلات و ساير اجزاي اصلي رژيم غذاي گياهخواري را بپزيد، و اين كار براي بسياري از افراد كار مشكلي است.

اعلام خطر

بررسي‌ها در مورد نوشابه‌هاي گازدار رژيم دچار خطا بوده است،‌ زيرا پژوهشگران يك حقيقت مهم را ناديده گرفته‌اند: افرادي كه نوشابه گازدار مي‌نوشند، به خاطر آن نيست مي‌خواهند سالم بمانند، بلكه به اين خاطر هست دچار يك عارضه پزشكي معين هستند. آنها يا اضافه وزن دارند يا مبتلا به ديابت هستند. بنابراين در معرض سكته مغزي، حمله قلبي و سرطان هستند،‌ جدا از اينكه چه نوشابه‌اي را ترجيح مي‌دهند.

يكي از جنبه‌هاي تاثيرگذار طرح NOMAS اين است كه پژوهشگران مي‌توانند وزن و ساير مشكلات سلامتي را كنترل كنند. به هر حال اجتناب‌ناپذير است كه NOMAS و بررسي‌هاي مشابه خطرات نوشيدن بيش از حد نوشابه‌هاي گازدار به طور كلي، چه نوشابه معمولي و چه نوشابه‌ رژيمي، را بازتاب مي‌دهند.

جاي شرمندگي است كه امريكائيان نمي‌توانند سنت چاي شيرين‌نشده آسيايي را كه به طور فراگير در فروشگاه‌ها و ماشين‌هاي خودكار عرضه مي‌شود، كسب كنند. اما حتي در مورد چاي سبز به غير از اين سالم نيز افزودن شكر و شيرين‌كننده‌هاي مصنوعي، نمونه ديگر از خراب كردن يك جايگزين سالم است.

حرف آخرا ينكه افرادي رژيم مي‌گيرند، بايد آن مراحل "كوبلر- راس" را از سر بگذرانند تا به پذيرش برسند: نوشابه رژيمي جايگزين سالمي نيست و هيچ نوشيدني جاي آب را نمي‌گيرد.