آيا بوتاكس ميگرن را درمان مي كند؟
بوتاكس نام تجاري سمي است كه مانع از انقباض ماهيچه ها مي شود و براي زيبايي استفاده مي شود. مدتي است گروهي از پزشكان مدعي شده اند كه بوتاكس ميگرن مزمن را درمان مي كند، اما آيا اين ادعا درست است؟
امروزه بوتاكس تنها براي رفع چين و چروك پوست به كار نمي رود، بلكه بسياري از افرادي كه اغلب نيمي از زندگي خود را با سردرد گذرانده اند، از آن به عنوان روشي درماني براي بهبود سردردهاي شان استفاده مي كنند. اما آيا واقعا تزريق منظم ماده اي سمي به اطراف سر و گردن، بيماران مبتلا به ميگرن مزمن را درمان مي كند؟ در واقع در اين زمينه بين پزشكان توافق نظر وجود ندارد.
اما بوتاكس اصلا چيست؟ بوتاكس نام تجاري سم بوتولينوم است، پروتئيني كه توسط باكتري كلوستريديوم بوتولينيوم ساخته مي شود. اين سم با بازداري آزاد شدن يك ناقل شيميايي در مغز، باعث مي شود كه ماهيچه ها منقبض نشوند.
به گزارش نيوساينتيست، ماجراي استفاده از بوتاكس در درمان ميگرن به ده سال پيش برمي گردد كه جراحي هاي زيبايي در هاليوود متداول شده بود. متخصصين جراحي هاي زيبايي و پلاستيك در آن زمان اعلام كردند كه بعد از استفاده از بوتاكس، برخي از مراجعان از شر ميگرن خود خلاص شدند.
به دنبال اين ادعا، برخي پزشكان قبل از اين كه تاييدي رسمي وجود داشته باشد، شروع به استفاده از بوتاكس براي درمان ميگرن كردند.
خيلي زود، شركت دارويي آلرژن Allergan كه توليدكننده بوتاكس است، شروع كرد به فروختن بوتاكس به عنوان داروي سردردهاي ميگرني. شايد براي تان جالب باشد بدانيد بدون هيچ مدركي براي اثبات اين ادعا، اين شركت سال گذشته 375 ميليون دلار از اين فروش به دست آورد.
از آن زمان، برخي از پزشكان مدعي شدند كه استفاده از بوتاكس، هيچ علامتي از كاهش درد يا درمان ميگرن معمولي و يا سردردهاي تنشي در مراجعان شان به جاي نگذاشته است. به هر حال، ميگرن مزمن با ميگرن معمولي و سردردهاي تنشي فرق دارد. در ميگرن هاي مزمن، فرد 15 روز از هر ماه را از سردرد رنج مي برد و حداقل 8 روز از اين مدت، مربوط به ميگرن است.
سرانجام دو مطالعه در اين زمينه منتشر شد. در هر دو مطالعه، به افراد مبتلا به ميگرن مزمن، در دو گروه، طي 5 دوره 12 هفته اي، دارونما يا بوتاكس تزريق مي شد. هر بار فرد 31 تزريق در قسمت هاي خاصي از سر و گردن دريافت مي كرد.
در مطالعه اول، محققين اعلام كردند كه از تعداد روزهاي سردرد كم نشد، اما سردردهايي كه با ميگرن مرتبط بودند، كمتر شدند. اما در مطالعه دومي كه همان گروه اجرا كردند، 10 درصد كاهش در روزهاي سردرد در مقايسه با كساني كه دارونما مصرف كرده بودند، گزارش شد.
هنوز كسي نمي داند كه بوتاكس چه طور به كاهش سردرد كمك مي كند. محققين بر اين باورند كه جلوگيري از انقباض ماهيچه ها، سهمي در كاهش سردرد ندارد. با اين حال، سازمان دارو و مواد غذايي آمريكا و آژانس محصولات بهداشتي و دارويي انگستان، هر دو اين درمان را به عنوان درماني مناسب براي ميگرن مزمن پذيرفته اند.
با اين وجود، هنوز بسياري متقاعد نشده اند. جس اولسن، عصب شناس دانشگاه كپنهاگ و مدير مركز سردرد دانمارك، ليستي از خطاها را در مورد اين دو مطالعه تهيه كرده است و نتايج اين مطالعات را نمي پذيرد.
يكي از اين ايرادها، مصرف بالاي مسكن هاي ديگر در بين بيماران است كه نتيجه مطالعه را تحت تاثير قرار مي دهد. به علاوه، بوتاكس و دارونما از نظر تاثيري كه روي حالات چهره مي گذارند، قابل تمايزند و نمي توان گفت بيمار از ماده تزريقي خبر نداشته است.
با اين وجود، محققين مطالعات ذكر شده هم، دلايل خود را دارند و اين ايرادها را نمي پذيرند. به گفته آن ها، ميگرن مزمن واقعا فلج كننده است و درمان آن بسيار دشوار است، بنابراين بايد هر فرصتي براي درمان را مهم دانست.
مواظب آمپول هاي بوتاكس توليد چين باشيد
يك متخصص متخصص پوست و مو و زيبايي گفت:" بسياري از آمپول هاي بوتاكس توسط كشور چين و غير استاندارد، با مارك كانادا توليد و در بازار عرضه مي شوند كه تزريق آن عوارض گوناگوني نظير حساسيت شديد به همراه خواهد داشت."
دكتر سعيد كشاورز اظهار داشت:"بوتاكس معمولاً براي فلج كردن عضلات و درمان چين و چروك خط ابرو، پيشاني و كنار چشم به كار مي رود و بعد از 3 تا 6 ماه با از بين رفتن اثرش به تزريق مجدد نياز دارد."
وي افزود: "عوارض تزريق بوتاكس بسيار نادر است و با دو بيني و اختلالات عصبي همراه است ولي ماندگاري طولاني ندارد البته تزريق اين دارو نزديك چشم باعث افتادگي پلك به مدت چند هفته مي شود. "
اين متخصص پوست ومو و زيبايي با بيان اين كه، بوتاكس براي درمان خطوط خنده از بيني تا لب كاربردي ندارد تصريح كرد: "يكي ديگر از موارد درماني بوتاكس رفع تعريق زياد كف دست، بغل پا و زير بغل است كه عارضه خاصي ندارد ولي با درد شديد و احساس ضعف عضلاني به مدت كوتاه همراه مي باشد."
كشاورز گفت: " انتهاي اعصاب ماده اي ترشح مي كند كه غدد مترشحه عرق را وادار به فعاليت مي كنند كه در بعضي افراد به دليل عرق كردن زياد كف دستشان مدام خيس است. "
وي ادامه داد: " تزريق بوتاكس با تأثير بر روي اعصاب مربوطه از تعريق جلوگيري مي كند و مشكل فرد برطرف مي شود ولي بعد از 3 الي 6 ماه اثر آن از بين و سم تجزيه و بايد تزريق بايد مجدد صورت گيرد. "