متخصصان پوست، از اسيدهاي ميوه براي انجام لايه ‌برداري يا پيلينگ پوست استفاده مي ‌كنند. آن ها از اسيد گليكوليك به غلظت‌ هاي 50 يا 70 درصد به اين منظور استفاده مي ‌كنند كه كاربردهاي وسيعي مانند بهبود جوش‌ هاي صورت، بهبود چين و چروك ظريف پوست، تقويت كلاژن ‌سازي و پيشگيري از پيري زودرس دارند...

اگر در بيماراني كه لك صورت دارند (مثل لك بارداري) نيز اين لايه ‌برداري شيميايي با دقت انجام شود، مي‌ تواند نتايج بسيار خوبي داشته باشد. فراموش نكنيم كه هرگونه لايه‌ برداري از پوست مي ‌تواند پوست را نسبت به نور آفتاب حساس كند و بنابراين مصرف مرتب و با وسواس ضدآفتاب‌ ها در بيماراني كه در حال لايه ‌برداري از پوست هستند، توصيه مي‌ شود.

پيلينگ شيميايي با اسيدهاي ميوه

اسيدهاي آلفاهيدروكسي (AHA) درواقع اسيدهاي ارگانيكي هستند كه در سيب سبز(اسيدماليك)، آناناس و مركبات (اسيدسيتريك)، نيشكر (اسيدگليكوليك) ميوه‌ هاي قرمز و شير ترش و ماست (اسيد‌لاكتيك)، بادام تلخ (اسيد‌ماندليك) و انگور (اسيد‌تارتاريك) وجود دارند.

روي بسياري از كرم‌هاي لايه‌ بردار و جوان ‌كننده كلمه AHA را با غلظت ‌هاي مختلف خواهيد ديد. اين درصد بين 5 تا 15 درصد متغير است و افراد مي ‌توانند از اين كرم‌ ها به عنوان لايه ‌بردار شب‌ ها استفاده كنند ولي همان ‌طور كه ذكر شد مصرف ضدآفتاب را در طول روز نبايد فراموش كنند و در ضمن بهتر است اين كرم ‌ها زير نظر پزشك متخصص پوست مصرف شوند. بسيار شاهد هستيم كه از غلظت‌ هاي بالا در مراكزي مثل آرايشگاه‌ ها و توسط افراد غيرمتخصص استفاده شده كه موجب عوارض دردسرسازي مثل لك‌ هاي صورت و سوختگي‌‌ هاي شديد و نيز ايجاد جوشگاه شده است. از ماسك‌ هاي ميوه هم در واقع از اسيدهاي ميوه ذكر شده براي لايه ‌برداري و پيلينگ پوست استفاده مي‌ كنند و در واقع اسيدهاي ميوه، با رسوخ در لايه‌ شاخي پوست، هم بر اسيديته تمام لايه شاخي، هم بر سرعت بازسازي سلول‌ ها و هم بر خواص دفاعي و ممانعتي پوست اثر مي ‌گذارد. نكته قابل‌ توجه آن است كه ممكن است برخي افراد به برخي ميوه‌ ها آلرژي داشته باشند.

پيلينگ فيزيكي

در اين روش از دستگاهي به نام ميكرودرم ابريژن استفاده مي شود كه لايه برداري ظريف و سطحي انجام مي دهد. در اين روش، پودر نرم كريستال اكسيد آلومينيوم در سطح پوست پخش شده و به وسيله دستگاه با مالش و مكش موجب پاك سازي سطح پوست مي شود. به اين وسيله، كك و مك، منافذ پوست، لكه هاي سطحي، چين و چروك هاي سطحي، اسكارهاي ناشي از آفتاب، جوش جواني، آبله مرغان، سالك و جراحي تا حدودي حذف مي شود. اين روش نياز به تكرار دارد (به طور معمول، چهار تا پنج بار به فاصله يك هفته) روش عميق تر و موثرتر پيلينگ فيزيكي با ليزر انجام مي شود.

آكنه و اسيدهاي ميوه

آكنه صورت در ميان 85 درصد از افراد 12 تا 24 ساله بسيار شايع است. اين خبر براي ميليون ها فرد جواني كه به آكنه مبتلا هستند، مسرت بخش است. آن ها بايد با مشورت با پزشك خود از فرآورده هاي متنوعي حاوي آلفا و بتاهيدروكسي اسيد استفاده كنند.

آلفاهيدروكسي اسيد كه گلايكوليك اسيد و بتاهيدروكسي اسيد كه ساليسيليك اسيد ناميده مي شود، اغلب براي لايه برداري ملايم استفاده مي شود و پزشكان براي رفع خطوط ريز و چروك هاي ظريف و لك هاي ناشي از جوش و برخورد نور آفتاب از اين مواد استفاده مي كنند. اين مواد شيميايي، لايه بسيار ظريفي از پوست را برمي دارد و همين موضوع موجب توليد پوستي جديد، ظريف و صاف مي شود.

هر دو نوع اسيد ميوه از مواد ارگانيك يا آلي به دست مي آيد. اسيد آلفا يا گلايكوليك از عصاره نيشكر، عصاره گوجه فرنگي و شير ترشيده و اسيد بتا يا ساليسيليك از ساليسين كه از عناصر فعال در آسپيرين و درخت بيد است، به دست مي آيد.

نتايج يك تحقيق

لايه برداري با اسيدهاي ميوه نوع آلفا و بتاهيدروكسي اسيد براي رفع چين و چروك هاي بسيار ظريف پوست و جوش هاي آكنه يا جاي آن ها تفاوتي با هم ندارند و تاثير متوسطي دارند. البته بتا هيدروكسي اسيد عوارض كمتري دارد و تاثير آن بر پوست، بيشتر باقي مي ماند اما هر دو نوع به طور مشابهي موجب كاهش ضايعات ناشي از آكنه مي شود. در تحقيقي، 20 بيمار مبتلا به ضايعات آكنه اي متوسط تا شديد با ميانگين سني 24 سال كه 13 نفرشان زن بودند، بررسي شدند و براي آنان لايه برداري انجام گرفت. هركدام از بيماران به مدت شش هفته و هفته اي يك بار تحت عمل لايه برداري قرار گرفتند و يكي دو ماه پس از آخرين درمان، مورد ارزيابي و معاينه براي بررسي نتيجه درمان قرار گرفتند. براي هر فرد، روي يك نيمه صورت، اسيد آلفا و روي نيمه ديگر اسيد بتا كار مي شد تا نتيجه و اثر آن بهتر مقايسه شود. در اين مطالعه مشخص شد كه لايه برداري شيميايي در مدت دو هفته پس از درمان اول، موجب كاهش چشم گيري در ضايعات آكنه اي شد و يك ماه پس از آن، 81 درصد از بيماران در طرفي كه از اسيد بتا استفاده شد و 75 درصد از بيماران در طرفي كه از اسيد آلفا استفاده شده بود، در رفع ضايعات، بهبود قابل قبولي در زمينه جوش هاي آكنه و لك ناشي از آن نشان دادند. در طرفي كه از آلفاهيدروكسي اسيد استفاده شده بود، ضايعات اضافي به صورت عوارض ناشي از درمان به وجود آمد كه از نظر باليني مهم نبود.

مهم ترين عارضه جانبي استفاده از هر دو نوع لايه برداري كه پس از مدتي هم از بين مي رفت، قرمزي و پوسته ريزي بود كه در هنگام استفاده از آلفاهيدروكسي اسيد بيشتر بود. دانشمندان به اين نتيجه رسيدند كه استفاده از هر دو نوع اسيدهاي ميوه كه براي پيلينگ يا لايه برداري به كار مي رود، از اهميت به سزايي برخوردار است و تاثير مشابهي دارد.

بهتر است با مشورت با پزشكان مجرب در امر درمان و رفع ضايعات پوستي به رفع چين و چروك و جاي جوش آكنه اقدام كرد. چون پزشكان با تجربه اغلب طرح درماني مي ريزند و براساس آن، در بخشي از كار، با استفاده از لايه برداري كه انواع و اقسامي دارد و بر اساس نوع پوست تصميم گيري مي شود، به درمان فرد مبتلا به اين گونه ضايعات مي پردازند.