شنبه 04 مي 2024 - 15 ارديبهشت 1403
در باشگاه هاي بدنسازي چه خبر است؟
در باشگاه هاي بدنسازي چه خبر است؟
سه‌شنبه 28 دي 1389 - با برهم ‌خوردن تعادل هورمون ‌ها عوارض استفاده از مواد نیروزا چند ماهی پس از مصرف آن ها با علائم ناخوشایندی ظاهر می‌ شود.
توليد عضلات پوشالي با داروهاي انرژي ‌زا

اين روزها تجارت كثيفي در برخي باشگاه‌ هاي بدنسازي رواج پيدا كرده كه متاسفانه ورزشكاران را به سمتي سوق مي ‌دهد كه براي داشتن بدني ورزيده حاضر هستند هر تركيبي را با عنوان آمپول‌ هاي تقويتي و افزايش‌ دهنده حجم عضلات استفاده كنند بي آن ‌كه از عواقب اين نوع تركيبات باخبر باشند.

شايد دانستن اين نكته براي تان جالب باشد كه واژه دوپينگ اصالتا از زبان آفريقايي نشات گرفته و اشاره به نوعي نوشيدني الكلي دارد كه براي مراسم رقص و آواز و بالا بردن انرژي به ‌كار مي‌ رفته و كم‌ كم پايش به دنياي ورزش نيز باز شده است. اما آن چيزي كه باعث شد تا مصرف اين نوع تركيبات با نوعي چالش مواجه شود، به سال 1886 برمي ‌گردد كه يك دوچرخه سوار به نام لينتون به دنبال مصرف يكي از همين تركيبات جان خود را از دست داد و آن زمان بود كه محققان و به تبع آن ورزشكاران به اثرات سوء اين نوع تركيبات پي بردند. البته آمار تلفات ناشي از مواد نيروزا و دوپينگي به همين جا ختم نشد و سال‌ هاي بعد نيز ورزشكاراني بودند كه يكي پس از ديگري به دليل ناآگاهي از پيامدهاي مصرف اين مواد دچار مرگ ‌هاي دلخراش شدند. به عنوان مثال در سال 1960 دوچرخه سواري دانماركي در المپيك رم به علت مصرف تركيبات مت آمفتامين هنگام مسابقه جان خود را از دست داد. اين موج كم ‌كم آن قدر گسترش پيدا كرد كه ورزشكاران مشهوري همچون دونده معروف سرعت، بن جانسون يا فوتباليست بزرگ آرژانتيني، مارادونا نيز به مصرف اين تركيبات رو آوردند و يك عمر آبرو و حيثيت ورزشي خود را يك شبه به باد دادند. به تدريج سوداگران اين صنعت به فكر افتادند كه قدري نسل داروهاي دوپينگي را تغيير دهند و به اين شكل صنعت داروهاي آنابوليك و نيروزا براي ورزشكاران پايه‌ ريزي شد كه تا امروز هم ادامه دارد و هر روز كه مي‌ گذرد، شاهد تركيبي جديد هستيم كه تنها به بهانه داشتن بدني ورزشكاري، هر چند مصنوعي جوانان ما را به ورطه نابودي مي ‌كشاند.

بدنسازي، بازار داغ مواد نيروزا

بدنسازي از ديرباز مورد توجه جوانان بوده و هست و به واقع در تمامي رشته ‌هاي ورزشي نمي‌ شود منكر اهميت آن شد و همه ورزشكاران بر اين عقيده هستند كه اين رشته ورزشي پايه و اساس همه ورزش ها به شمار مي ‌رود.

حتي اين رشته ورزشي در تمام دنيا آن قدر پيشرفت كرده كه امروز كاملا علمي دنبال مي ‌شود و استادان برجسته آن حتي در كشور ما كم نيستند. اما اين‌ كه چرا امروز در معدود باشگاه‌ هاي بدنسازي جوانان را به استفاده از تركيبات نيروزا ترغيب مي‌ كنند پديده‌ اي است كه بايد هر چه سريع‌ تر با آن مبارزه كرد و از رشد قارچ‌ گونه اين بي ‌فرهنگي ممانعت به عمل آورد.

آمپول‌ هاي نيروزا

استروئيدهاي آنابوليك پرطرفدارترين تركيبات نيروزا هستند.

در واقع افرادي كه اقدام به مصرف تركيبات نيروزا مي ‌كنند، استروئيدهاي آنابوليزان را ابتدا انتخاب مي‌ كنند و به قولي از همان اول، بدترين را برمي ‌گزينند. نمونه‌ هاي شايع هورمون‌ هاي آنابوليزان را مي ‌توان به گروه‌ هاي زير تقسيم ‌بندي كرد:

متيل تستسترون: عضله ‌سازي در بدن همه ي ما تابع فعاليت هورمون تستسترون است و متيل تستسترون در حقيقت فرم خوراكي اين هورمون به شمار مي ‌رود. اين دارو كه فرم متيل‌ دار شده تستسترون است، مقاومت بيشتري نسبت به تستسترون طبيعي بدن دارد و به همين دليل در برابر آنزيم ‌هاي كبدي كه مسوول متابوليسم آن هستند، بيشتر دوام مي ‌آورد و مدت طولاني ‌تري در گردش خون باقي مي‌ ماند.

افرادي كه متيل تستسترون را براي عضله ‌سازي مصرف مي‌ كنند اگرچه در مدت كوتاهي داراي عضلاتي قوي مي‌ شوند اما به تناسب آن در مدتي كوتاه‌ تر، دچار نارسايي شديد كبدي مي ‌شوند چرا كه متيل تستسترون به سرعت در كبد رسوب مي‌ كند و سلول‌ هاي كبدي را از بين مي ‌برد. متاسفانه نارسايي كبد از جمله بيماري ‌هاي مرموزي است كه در مراحل انتهايي، بيماري خود را نشان مي‌ دهد و وقتي بيمار متوجه موضوع مي‌ شود كه ديگر كاري از دست تيم پزشكي بر نمي ‌آيد.

از نكات منفي متيل تستسترون نيمه عمر كوتاه اين دارو است و همين نكته سبب مي‌ شود كه فرد ورزشكار همچون نقل و نبات اين قرص ‌ها را مصرف كند تا سطح دارو به حد اثربخشي در خون برسد.

متيل هيدروكسي ناندرولون: ناندرولون براي اين دسته از بدنسازان اسمي آشنا است، چرا كه هم اثرات عضله‌ سازي دارد و هم اثرات نيروبخشي، از اين‌ رو طرفداران زيادي را به سوي خود جلب كرده است.

اين دارو كه با نام MHN معروف است، تركيبي جديد از ناندرولون است.

تركيبات ناندرولون را به شكل موضعي در عضلات تزريق مي‌ كنند و معمولا به شكل هفته ‌اي يك بار در افراد آماتور و هفته‌ اي چند بار در حرفه ‌اي‌ ها تزريق مي ‌شود.

متيل دينه لون: اين تركيب نيز يك استروئيد خوراكي است كه به اختصار MD ناميده مي ‌شود و فورمولاسيون آن در سال 1960 تهيه شد و در آن سال‌ ها به وفور مورد استفاده قرار گرفت و به تدريج با مشاهده عوارض آن كم‌ كم از سيستم دارويي ورزشي خارج شد. اين تركيب كه از جمله قوي‌ ترين استروئيد‌ها در دنياي دوپينگ بوده، 10 بار قوي ‌تر از متيل تستسترون و به همان مقدار هم عوارض هورموني ‌اش بيشتر است.

متيل 1 تستسترون: در سال‌ هاي 1950 به عنوان استروئيد تحقيقاتي تهيه شد و مورد استفاده قرار گرفت و هيچ وقت به عنوان يك تركيب كاربردي نتوانست جايي براي خود در ميان ورزشكاران پيدا كند. مصرف اين نوع تركيبات باعث عوارضي در بدن مردان ورزشكار مي ‌شده كه در ادامه به آن ها اشاره مي‌ كنيم.

تركيبات تستستروني نامتعارف: باورش كمي سخت اما واقعيت دارد كه برخي ورزشكاران در حوزه بدنسازي به تازگي از تركيباتي استفاده مي ‌كنند كه منشا آن ها هورمون ‌هاي حيواني است. در اين بين تستسترون‌ هاي اسبي، كرگدني و فيلي از مهم ‌ترين و متاسفانه پرطرفدارترين نمونه‌ ها به شمار مي ‌رود.

اين دسته ورزشكاران از همه جا بي ‌خبر، آمپول ‌هاي هورموني اين حيوانات را از طريق واسطه‌ ها كه عموما در خود باشگاه‌ ها هستند، تهيه مي ‌كنند و هر هفته نصف ويال 4 تا 5 گرمي را داخل عضلات تزريق مي ‌كنند به اين اميد كه هر روز عضلاتي فربه ‌تر داشته باشند!
داروهاي نيروزا

داروهاي محرك سيستم عصبي مركزي

اين ديگر يك درد ناشي از بي ‌اطلاعي است كه بيشتر در ورزشكاران تازه وارد ديده مي ‌شود.

افراد تازه واردي كه نمي ‌توانند زير فشار بيش از حد و غير اصولي تمرينات دوام بياورند به توصيه مربيان خود تصميم مي ‌گيرند موادي مصرف كنند كه انرژي‌ شان هنگام تمرين صد چندان شود، غافل از اين كه اين تركيبات عوارض بسيار خطرناكي دارند.

در اين بين آمفتامين‌ ها، مت آمفتامين‌ ها، افدرين، پسودو افدرين، كوكائين و پروپانولامين از شايع‌ ترين نمونه‌ ها هستند كه با بدترين ناخالصي‌ ها در محيطي كاملا غيربهداشتي تهيه مي ‌شوند. اين تركيبات معمولا به شكل قرص مصرف مي‌ شوند و به محض اعتياد فرد، فرم ‌هاي تزريقي آن با قيمتي كمتر در اختيار آن ها قرار مي‌ گيرد.

عموما ديده مي‌ شود كه اين افراد پس از مدتي كوتاه ورزش را به دليل كاهش شديد عملكرد كنار مي‌ گذارند و همانند يك معتاد به مواد مخدر رو مي ‌آورند.

كورتون‌ ها، مار‌هاي خوش خط و خال دنياي دوپينگ

از جمله پرطرفدارترين دسته‌ هاي دارويي در بين ورزشكاراني كه عموما آماتور به شمار مي‌ آيند، كورتون است.

استقبال از اين ماده به اين دليل است كه در مدت كوتاهي با پمپاژ آب به زير پوست و لا به ‌لاي عضلات، ظاهري خوشايند براي فرد درست‌ مي‌ كند، غافل از آن‌ كه اين افزايش حجم تنها به دليل آبي است كه در بين عضلات جمع ‌شده و به يكباره در عرض يك هفته از بين مي‌ رود و عوارض بسيار بدي را براي فرد ورزشكار به همراه مي ‌آورد.

داروهاي ادرارآور

برخي ورزشكاران از داروهاي ادرارآور براي كاهش وزن‌ خود استفاده مي ‌كنند. به عنوان مثال در عرض يك تا 2 روز 4 تا 5 كيلو وزن كم كرده و خود را براي يك تورنمنت آماده مي‌ كنند.

داروهاي مخدر

هروئين، مورفين، كوكائين، شيشه و كراك تركيبات مخدري هستند كه به راحتي در كوتاه‌ ترين زمان ورزشكاران به دامش مي‌ افتند و ديگر راهي براي برگشت ندارند. اين افراد كساني بودند كه با آرزوي داشتن بدني ورزيده و ورزشكار پا به باشگاه‌ ها گذاشتند و در مدتي كوتاه بي ‌آن ‌كه خود بدانند در دام سوداگران مرگ افتادند و حال نه تنها ورزشكار نيستند كه يك معتاد محسوب مي‌ شوند. در اين ميان نوشابه‌ هاي انرژي‌ زا هم به نوعي به عنوان مواد اعتيادآور تلقي مي ‌شوند. در اين نوع مايعات كه براي شبيه شدن شان به نوشابه‌ هاي عادي اغلب اسانس و رنگ استفاده مي‌ شود افزودني ‌هايي از قبيل محرك ‌هاي مجاز، ويتامين‌ ها(به خصوص ويتامين ‌هاي گروه B)‌ و مواد معدني كه توليد انرژي مي ‌كنند، به كار رفته است.
با برهم ‌خوردن تعادل هورمون ‌ها عوارض استفاده از مواد نيروزا چند ماهي پس از مصرف آن ها با علائم ناخوشايندي ظاهر مي‌ شود

ديگر مواد متشكله اين نوشيدني ‌ها دانه قهوه، ساخارين(قند مصنوعي) و كراتين هستند و البته در برخي از آن ها ممكن است مقدار زيادي گلوكز يا شكر نيز به كار رفته باشد، اما مواد اعتيادآوري كه در اين نوشابه‌ ها وجود دارند، كافئين و گياه گوآرانا(GUARANA) است كه مصرف زياد و طولاني مدت شان باعث مي ‌شود به آن ها عادت كنيم(درصد اين مواد در نوشابه‌ هاي انرژي ‌زا تقريبا با مقدار آن ها در قهوه برابر است، البته ميزان كافئين در انواع مختلف قهوه‌ ها بسته به ميزان برشته شدن دانه ‌هايش، متفاوت است.)

طرفداران اين نوع نوشيدني ‌ها بيشتر جوانان، دانش ‌آموزان، افراد پُر تحرك و ورزشكاران هستند. از آن جايي كه ترك اين مواد كار سختي نيست و سردرد از اصلي ‌ترين عواقب آن است، به اعتقاد كارشناسان اعتياد به نوشابه ‌هاي انرژي‌ زا بيشتر جنبه رواني دارد.

اين تنها گوشه كوچكي از مواردي است كه گريبانگير ورزشكاران غافل مي ‌شود.

از نمونه‌ هاي شايع تركيبات نيروزا براي تان گفتيم و حال بهتر است كمي هم از عوارض اين نوع تركيبات بدانيد.

عوارض مصرف مواد نيروزا

عوارض استفاده از مواد نيروزا كه فقط چند ماهي پس از مصرف آن ها پديدار مي ‌شود به دليل به هم خوردن بالانس هورموني در بدن فرد است كه با علائم ناخوشايندي همچون بزرگ شدن نوك سينه‌ ها و ترشح شير در آقايان، زمخت شدن صدا، خشن شدن پوست بدن و پُرمويي فراوان خود را نشان مي ‌دهد.

در اين ميان عوارض قلبي ـ عروقي، خطرناك ‌ترين عوارض و البته شايع ‌ترين آن ها به شمار مي ‌رود. اين ‌كه ديده مي ‌شود ورزشكار هنگام ورزش دچار ايست قلبي مي‌ شود، دقيقا به همين دليل است. اين دسته از افراد در مدت يك سال دچار هايپرتروفي و پرگوشتي عضلات قلبي مي ‌شوند و همين موضوع با مكانيسم اختلال در خون رساني قلب، زمينه بروز سكته‌ ها و ايست قلبي را در فرد ايجاد مي ‌كند.

اختلالات كبدي هم در راس عوارض و جزو شايع ‌ترين آن ها به شمار مي‌ روند. به اين دليل كه متابوليسم و تخريب اين دسته از هورمون‌ هاي اگزوژن در كبد است و فشار زيادي به آن وارد مي‌ كند. اين افراد در مدت كوتاهي دچار نارسايي‌ هاي شديد كبدي مي ‌شوند كه البته برگشت ‌پذير نيست و فرد ورزشكار در مدتي كوتاه كبد خود را از دست مي‌ دهد و زندگي بدون كبد هم كه امكان ‌پذير نيست.

عوارض‌ منفي جنسي هم از جمله پيامدهاي مصرف اين مواد هستند كه گرچه بسياري از اين ورزشكاران از عقيمي و ناتواني جنسي ناشي از آن اطلاع دارند اما از اهميت موضوع و عمق فاجعه بي ‌اطلاع هستند. مصرف اين نوع تركيبات با اعمال اثر روي بيضه‌ ها سبب نارسايي برگشت ناپذير آن ها مي ‌شود و به تبع آن باعث كاهش تعداد و عملكرد اسپرم‌ ها در آقايان و حتي تخمك ‌ها در خانم‌ هاي استفاده‌ كننده مي‌ شود و در مدت چند ماه فرد ورزشكار را مي‌ تواند براي هميشه از لذت بچه‌ دار شدن محروم كند.

متاسفانه مدتي است كه مواد نيروزا در سالن‌ هاي آيروبيك و تناسب اندام خانم‌ ها نيز مشاهده مي ‌شود و با عناويني دروغين اعم از شكل ‌دهنده بدن، كاهنده و سوزاننده چربي ‌هاي اضافي و... در اختيار آن ها قرار مي ‌گيرد غافل از آن ‌كه همگي تركيباتي محرك و مخدر هستند كه در مدت كوتاهي علاوه بر معتاد كردن ورزشكار عوارض ديگري همچون رشد موهاي زائد در كل بدن، كلفت شدن صدا، تحليل شديد سينه ‌ها، سركوب شديد شيرسازي، پوست چرب و پيدايش آكنه‌ هاي شديد در پوست صورت براي شان به همراه دارند.